Παρασκευή 28 Οκτωβρίου 2011

ΑΡΩΜΑΡΙΚΑ ΒΟΤΑΝΑ ΔΕΝΔΡΟΛΙΒΑΝΟ ΚΑΙ ΘΥΜΑΡΙ

ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΒΟΤΑΝΑ
Μεγάλες αποδόσεις από δενδρολίβανο και θυμάρι
Οι καλλιέργειες δεν έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις και αποφέρουν ένα ελκυστικό εισόδημα στους παραγωγούς
Οι εδαφολογικές και κλιματικές συνθήκες της χώρας μας ευνοούν ιδιαίτερα την ανάπτυξη αρωματικών φυτών, που δίνουν προϊόντα εξαιρετικής ποιότητας
Οι εδαφολογικές και κλιματικές συνθήκες της χώρας μας ευνοούν ιδιαίτερα την ανάπτυξη αρωματικών φυτών, που δίνουν προϊόντα εξαιρετικής ποιότητας

Aρωμα... κέρδους αναδίνουν δενδρολίβανο και θυμάρι. Μπορεί αυτό το μείγμα βοτάνων να φημίζεται για τη γεύση που προσδίδει στην ελληνική κουζίνα, παρ' όλα αυτά θεωρούνται δύο πολλά υποσχόμενες εναλλακτικές καλλιέργειες με μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης.
Πέραν εξάλλου του γεγονότος ότι το δενδρολίβανο και το θυμάρι είναι καλλιέργειες χωρίς απαιτήσεις, που προσαρμόζονται πολύ καλά στο μεσογειακό κλίμα και μπορούν να αξιοποιήσουν φτωχά και υποβαθμισμένα εδάφη, οι οικονομικές τους αποδόσεις είναι ιδιαίτερα ελκυστικές. Τα έσοδα σύμφωνα με τις στρεμματικές αποδόσεις μιας βιολογικής φυτείας με τα δύο βότανα μπορεί να φθάσει τα 2.000 ευρώ ανά στρέμμα. Θα πρέπει άλλωστε να σημειωθεί ότι οι εδαφολογικές και κλιματικές συνθήκες της χώρας μας ευνοούν ιδιαίτερα την ανάπτυξη αρωματικών φυτών, που δίνουν προϊόντα εξαιρετικής ποιότητας.
Παρ' όλο μάλιστα που η καλλιέργεια των αρωματικών φυτών στην Ελλάδα δεν είναι άγνωστη εδώ και δεκαετίες, θεωρείται ένα νέο σχετικά πεδίο δράσης για τον ελλαδικό χώρο, προσφέροντας μια εναλλακτική πρόταση στον πρωτογενή τομέα ενώ δίνει ώθηση και στον δευτερογενή τομέα της μεταποίησης.
Το κόστος αγοράς φυτού είναι 0,12-0,2 ανά φυτό και προερχόμενα από ιστοκαλλιέργεια 0,28-0,35 ανά φυτό.
Ομως στις πολυετείς καλλιέργειες το κόστος για την απόκτηση πολλαπλασιαστικού υλικού βαρύνει κυρίως τον πρώτο χρόνο της καλλιέργειας, καθόσον τα επόμενα χρόνια ο παραγωγός μπορεί από τις έτοιμες φυτείες να δημιουργήσει το δικό του πολλαπλασιαστικό υλικό.
Η καλλιέργεια του θυμαριού είναι ξηρική και ευδοκιμεί τόσο σε θερμές όσο και σε ψυχρές περιοχές
Η καλλιέργεια του θυμαριού είναι ξηρική και ευδοκιμεί τόσο σε θερμές όσο και σε ψυχρές περιοχές

Προοπτικές ανάπτυξης
Υψηλή ζήτηση στη βιομηχανία τροφίμων
Σε τομείς όπως η βιομηχανία τροφίμων, η φαρμακευτική, η αρωματοθεραπεία και η κοσμετολογία, χρησιμοποιούνται τα δύο αυτά αρωματικά βότανα.
Η αυξημένη ζήτηση για τρόφιμα ασφαλή και φυσικά, χωρίς χημικά συντηρητικά, οδήγησε στην έρευνα της αντιμικροβιακής δράσης των αιθέριων ελαίων. Ετσι, πρόσφατες εργασίες έδειξαν ότι το αιθέριο έλαιο του δενδρολίβανου είναι αποτελεσματικός αντιμικροβιακός παράγοντας εναντίον μικροοργανισμών που προσβάλλουν τρόφιμα όπως η Listeria monocytogenes, η Salmonella typhimurium, το Escherichia coli, η Shigella dysenteria, ο Bacillus cereus και ο Staphylococcus aureus. Επίσης, βρέθηκε πως εμποδίζει τη δράση βακτηρίων και μυκήτων που καταστρέφουν τα τρόφιμα.

Το δενδρολίβανο ανθίζει όλη τη διάρκεια του έτους όταν υπάρχει επαρκής υγρασία και είναι ανθεκτικό στις ασθένειες
Το δενδρολίβανο ανθίζει όλη τη διάρκεια του έτους όταν υπάρχει επαρκής υγρασία και είναι ανθεκτικό στις ασθένειες
Αντισηπτικό
Τριμμένα φύλλα δεντρολίβανου μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αντισηπτικό σε πληγές. Το αφέψημα παρασκευάζεται βράζοντας ανθισμένες κορυφές δεντρολίβανου.
Το αιθέριο έλαιο του δενδρολίβανου χρησιμοποιείται στη φαρμακευτική, την αρωματοθεραπεία και την κοσμετολογία.
Το θυμάρι χρησιμοποιείται ως άρτυμα στη βιομηχανία τροφίμων, ως αντιοξειδωτικό σε τρόφιμα. Το αιθέριο έλαιο παρουσιάζει αντισηπτική, ηρεμιστική και αντιοξειδωτική δράση. Αποτελεί συστατικό σκευασμάτων για νευραλγίες.
Τριπλάσια έσοδα φέρνει το βιολογικό θυμάρι
Με την οικονομική απόδοση στο θυμάρι να είναι σχεδόν τριπλάσια όταν η καλλιέργεια είναι βιολογική, τα έσοδα ανά στρέμμα σε ετήσια βάση μπορούν να ξεπεράσουν τα 2.000 ευρώ. Το θυμάρι είναι ένας μικρός αρωματικός θάμνος που ανήκει στα πολυετή φυτά με διάρκεια ζωής γύρω στα 7 έτη. Ευδοκιμεί τόσο σε περιοχές θερμές όσο και σε ψυχρές. Αναπτύσσεται σε περιοχές ηλιόλουστες έως μερικά σκιαζόμενες. Σε περιοχές με χαμηλό υψόμετρο και νότια έκθεση παρατηρείται υψηλότερη περιεκτικότητα αιθέριου ελαίου.
Αριστη θερμοκρασία ανάπτυξης του φυτού 17-22 οC. Καλύτερη απόδοση δίνει σε ασβεστούχα με καλή αποστράγγιση, ενώ μπορεί να καλλιεργηθεί σε εδάφη φτωχά-μέτριας γονιμότητας. Είναι ξηρική καλλιέργεια. Χρειάζεται πότισμα κατά την εγκατάσταση στο χωράφι της καλλιέργειας. Αν υπάρχει δυνατότητα άρδευσης, τότε είναι καλό να ποτιστεί το χωράφι ύστερα από τη συγκομιδή, ώστε να αντεπεξέλθουν τα φυτά καλύτερα μετά το σοκ. Πολλαπλασιασμός με σπόρο: Ο σπόρος είναι πολύ μικρός και σπέρνεται σε σπορεία -όπως ο καπνός- που ετοιμάζονται είτε τέλη Ιουλίου με αρχές Αυγούστου (φθινοπωρινή εγκατάσταση) είτε μέσα Ιανουαρίου με αρχές Φεβρουαρίου (ανοιξιάτικη εγκατάσταση).
Για ένα στρέμμα απαιτείται φυτώριο 5-6 m2. Το θερινό σπορείο μπορεί να χρειάζεται και 2 φορές τη μέρα πότισμα αν επικρατούν υψηλές θερμοκρασίες. Μεταφυτεύονται στο χωράφι όταν αποκτήσουν ύψος 12-15 cm. Πολλαπλασιασμός με παραφυάδες: Είναι πλευρικοί βλαστοί που έχουν ρίζες. Οι παραφυάδες αφαιρούνται από το φυτό και φυτεύονται απευθείας στο χωράφι. Από κάθε φυτό μπορούμε να πάρουμε 10-20 παραφυάδες. Η συλλογή των παραφυάδων γίνεται νωρίς την άνοιξη.
Ο αριθμός φυτών που απαιτείται για ένα στρέμμα ανέρχεται σε 5.500-6.000 φυτά. Η συγκομιδή ξεκινάει από το 2ο έτος. Αν κάνουμε σπορείο τον Αύγουστο, μπορούμε να έχουμε και μια μικρή παραγωγή το πρώτο έτος της τάξης των 40 κιλών. Η συλλογή γίνεται όταν το φυτό είναι σε πλήρη άνθηση με χορτοκοπτικό μηχάνημα και σε ύψος 8-10 εκατοστά πάνω από το έδαφος. Το θυμάρι δεν πρέπει να συλλέγεται ύστερα από βροχή αλλά πρέπει να περάσει τουλάχιστον μία βδομάδα περίπου για να μπορέσει να γίνει η συλλογή.
Σε αρδευόμενες εκτάσεις μπορούμε να έχουμε 2 συλλογές ανά έτος αλλά το πότισμα μειώνει την απόδοση σε αιθέριο έλαιο. Η απόδοση σε χλωρή μάζα φτάνει τα 300-400 κιλά ανά στρέμμα που αντιστοιχεί σε 100-150 κιλά ξηρό βάρος ανά στρέμμα, ενώ αν η καλλιέργεια ποτίζεται η απόδοση μπορεί να φτάσει σε χλωρή μάζα τα 700-800 κιλά ανά στρέμμα. Η τιμή πώλησης για το θυμάρι ανέρχεται σε 3 ευρώ το κιλό και φτάνει τα 7-8 ευρώ όταν προέρχεται από βιολογική καλλιέργεια.
Η συλλεχθείσα ποσότητα του θυμαριού μεταφέρεται για ξήρανση είτε σε σκιαζόμενο χώρο με καλό αερισμό είτε σε ξηραντήριο. Στο θυμάρι η περιεκτικότητα σε αιθέριο έλαιο κυμαίνεται στο 1-3%. Η ποιότητα και η ποσότητα του αιθέριου ελαίου εξαρτώνται από το αρχικό φυτικό υλικό, το στάδιο ωριμότητας στο οποίο γίνεται η συλλογή, το περιβάλλον και τη διαδικασία απόσταξης.
Δενδρολίβανο
Ανθεκτικό σε ασθένειες, με έσοδα έως 1.600 ευρώ ανά στρέμμα
Η ετήσια απόδοση στην καλλιέργεια δενδρολίβανου φθάνει τα 400 κιλά αποξηραμένων φύλλων και τα έσοδα ανά στρέμμα σε ετήσια βάση μπορούν να προσεγγίσουν τα 800 ευρώ, ενώ στην περίπτωση εκείνη που επιλεγεί βιολογική καλλιέργεια, τα έσοδα διπλασιάζονται και φθάνουν τα 1.600 ευρώ ανά στρέμμα.
Το δεντρολίβανο ή ροζμαρίνι, λασμαρί, δυοσμαρίνι κατάγεται από τις χώρες της Νότιας Ευρώπης και τη Βόρεια Αφρική. Στη χώρα μας απαντάται αυτοφυές αλλά και καλλιεργούμενο σε διάφορες περιοχές. Καλλιεργείται κυρίως στις ΗΠΑ και την Ισπανία για το αιθέριο έλαιο. Το φυτό ανθίζει όλη τη διάρκεια του έτους όταν υπάρχει επαρκής υγρασία και είναι ανθεκτικό σε εχθρούς και ασθένειες.
Η καταλληλότερη εποχή για τη συγκομιδή είναι η περίοδος κατά την έναρξη της άνθισης, οπότε η περιεκτικότητα των φύλλων σε αιθέριο έλαιο είναι η μεγαλύτερη. Αμέσως μετά τη συγκομιδή γίνεται αποξήρανση ώστε να μην αλλοιωθεί το πράσινο χρώμα των φύλλων. Η καλλιέργεια φθάνει σε πλήρη παραγωγή κατά το 3ο έτος και διατηρείται για 15-20 χρόνια. Η απόδοση σε αποξηραμένα φύλλα κυμαίνεται στα 250-400 κιλά το στρέμμα.
Η τιμή πώλησης του δενδρολίβανου (βελόνες) ανέρχεται σε 2 ευρώ το κιλό και διπλασιάζεται στα 4 ευρώ όταν προέρχεται από βιολογική καλλιέργεια. Η περιεκτικότητα σε αιθέριο έλαιο επηρεάζεται από τις εδαφοκλιματικές συνθήκες και κυμαίνεται από 1,5% έως 3,0% ξηρού βάρους.
Το φυτό αντέχει τόσο σε υψηλές όσο και σε χαμηλές θερμοκρασίες. Προτιμά συνθήκες πλήρους ηλιοφάνειας. Ευδοκιμεί σε εδάφη καλά στραγγιζόμενα, πεδινά αλλά και σε υψόμετρο μέχρι τα 600 μέτρα. Καλύτερη απόδοση με περισσότερο άρωμα βρέθηκε σε εδάφη με pH6-7 και υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο. Εχει μέτριες απαιτήσεις σε θρεπτικά στοιχεία και κατά συνέπεια μπορεί ως καλλιέργεια να αξιοποιήσει εδάφη υποβαθμισμένα και ξηρικές συνθήκες.
Πολλαπλασιασμός:
- Ο πολλαπλασιασμός με σπόρο δεν ενδείκνυται καθώς παρουσιάζει μειωμένη βλαστικότητα.
- Μοσχεύματα μήκους 15 εκ. παίρνονται από τις κορυφές των βλαστών και αφού ριζοβολήσουν φυτεύονται την άνοιξη ή το φθινόπωρο. Αν τα μοσχεύματα προέρχονται από ώριμο ξύλο μπορούν να εγκατασταθούν απευθείας στην οριστική τους θέση. Στα ξηρικά χωράφια οι αποστάσεις των φυτών στην ίδια γραμμή είναι 0,6 m και μεταξύ των γραμμών 0,8 m, ενώ στις αρδευόμενες μεγαλύτερες, 1-1,5 m μεταξύ των γραμμών και 1 m πάνω στη γραμμή, έτσι απαιτούνται περίπου 1.500-2.500 φυτά ανά στρέμμα.
Το αιθέριο έλαιο του δενδρολίβανου λαμβάνεται από τα άνθη, τα φύλλα και τα μαλακά κλαδιά με ατμοαπόσταξη. Επίσης, το αιθέριο έλαιο παράγεται με υδροαπόσταξη, όπου οι συνθήκες απόσταξης είναι ίδιες με την πρώτη μέθοδο, με μόνη διαφορά ότι το φυτικό υλικό βρίσκεται μέσα στο δοχείο με το νερό που βράζει.

Απο  το  ΕΘΝΟΣ  


Δεν υπάρχουν σχόλια: